Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε τις βασικές μεταβολές που έχουν παρουσιασθεί στη φορολόγηση των εισοδημάτων φυσικών προσώπων και ελεύθερων επαγγελματιών για το χρονικό διάστημα 2010-2022.

Φορολογικό έτος 2010 : Δημιουργήθηκαν 9 κλίμακες φορολογίας για φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες ενδεικτικά αφορολόγητο για εισόδημα μέχρι 12.000€. Από 12.000€-16.000€ 18% φορολογικός συντελεστής, από 16.000€-22.000€ φορολογικός συντελεστής 24%, από 22.000€-26.000€ 26%.  

Παράδειγμα για εισόδημα 15.000€

(15.000-12.000)*18%=540€ συνολικός φόρος      

Φορολογικά έτη 2011-2012 : Δημιουργήθηκαν 8 κλίμακες φορολογίας για φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες ενδεικτικά το αφορολόγητο μειώθηκε στο εισόδημα των 5.000€. Από 5.000-12.000 φορολογικός συντελεστής 10%, 12.000€-16.000€ φορολογικός συντελεστής 18%, 16.000€-26.000€ φορολογικός συντελεστής 25%.

Παράδειγμα για εισόδημα 15.000€

(12.000-5.000)*10%=700 (15.000-12.000)*18%=540€ συνολικός φόρος 700+540=1.240€

Φορολογικά έτη 2013-2014-2015 : Για φυσικά πρόσωπα οι κλίμακες φορολογίας έγιναν 3. Πιο συγκεκριμένα μέχρι 25.000€ εισόδημα φορολογικός συντελεστής 22%, εισόδημα από 25.000€ ως 42.000€ με φορολογικό συντελεστή 32% και για εισόδημα πέρα των 42.000€ φορολογικός συντελεστής 42%

Παράδειγμα για εισόδημα 15.000€

15.000*22%=3.300€ συνολικός φόρος

Για ελεύθερους επαγγελματίες δημιουργήθηκαν 2 κλίμακες. Μέχρι 50.000€ 26% φορολογικός συντελεστής και για υπερβάλλον εισόδημα 33%. Η προκαταβολή φόρου αυξήθηκε στο 75%

Παράδειγμα για εισόδημα 15.000€

15.000*26%=3.900€ φόρος και 3.900*75%=2.925€ προκαταβολή φόρου άρα συνολική επιβάρυνση 3.900+2925=6.825€

Το φορολογικό έτος 2014 άρχισαν να φορολογούνται και τα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας. Δημιουργήθηκαν 2 κλίμακες, μέχρι 12.000€ φορολογικός συντελεστής 10% και για υπερβάλλον εισόδημα 33%.

Παράδειγμα για εισόδημα 15000€

12.000*10%=1.200€ και 3.000*33%=990€ άρα συνολικός φόρος 1.200+990=2.190€

Βλέπουμε ότι για ένα μισθωτό η επιβάρυνση από τις φορολογικές υποχρεώσεις άρχισε να μεγαλώνει.  

Φορολογικό έτος 2014 : Άλλαξαν οι φορολογικοί συντελεστές για τα εισοδήματα από ακίνητη περιουσία. Πιο συγκεκριμένα μέχρι 12.000€ φορολογικός συντελεστής 11% και για υπερβάλλον 33%

Παράδειγμα για εισόδημα 15000€

12.000*11%=1.320€ και 3000*33%=990€ άρα συνολικός φόρος 1.320+990=2.310€

Για τα ελευθέρια επαγγέλματα δεν άλλαξε η φορολογία αλλά παρουσιάστηκε η προκαταβολή φόρου ως μια νέα φορολογική υποχρέωση, στο 55% του φόρου.

Παράδειγμα για εισόδημα 15.000€

Συνολικός φόρος 3.900€ και 3.900*55%=585€ προκαταβολή φόρου. Άρα συνολική επιβάρυνση 3.900+585=4.485€

Για πρώτη φορά άρχισαν να φορολογούνται και τα εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα σύμφωνα με το απλογραφικό σύστημα με συντελεστή 15% και προκαταβολή φόρου 55%.

Φορολογικά έτη 2016-2017-2018-2019 : Δημιουργούνται 4 κλίμακες φορολογίας τόσο για μισθωτούς όσο και για ελεύθερους επαγγελματίες και αγροτικά εισοδήματα. Πιο συγκεκριμένα μέχρι 20.000€ φορολογικός συντελεστής 22%, 20.000€-30.000€ φορολογικός συντελεστής 29%, 30.000€-40.000€ φορολογικός συντελεστής 37% και για υπερβάλλον εισόδημα φορολογικός συντελεστής 45%. Για τα ελευθέρια επαγγέλματα η προκαταβολή φόρου διαμορφώνεται στο 100%

Παράδειγμα για εισόδημα 15000€

15.000*22%=3.300€ συνολικός φόρος. Αν υπάρχει επιχειρηματική δραστηριότητα 3.300*100%=3.300€. Άρα επιβάρυνση για 3.300+3.300=6.600€

Φορολογικά έτη 2016-2022 : Η φορολογία για εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας διατηρείται σε 3 κλίμακες : Έως 12.000€ φορολογικός συντελεστής είναι 15%, 23.000€-12.000€ φορολογικός συντελεστής 35% και για υπερβάλλον εισόδημα 45%. Για τα ελευθέρια επαγγέλματα η προκαταβολή φόρου διαμορφώνεται στο 55%

Παράδειγμα εισόδημα 15000€

12.000*15%=1.800€ και (15.000-12.000)*35%=1.050€ άρα συνολική επιβάρυνση  1.800+1.050=2.850€  

Φορολογικά έτη 2020-2022 : Δημιουργούνται 5 νέες κλίμακες για φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες. Έως 10.000€ φσ 9%, 10.000-20.000 φσ 22%, 20.000€-30.000€ φσ 28%, 30.000€-40.000€ 36% και για υπερβάλλον εισόδημα 44% φορολογικός συντελεστής

Παράδειγμα για εισόδημα 15000€

10.000*9%=900€ και (15.000-10.000)*22%=1.100€ άρα συνολική επιβάρυνση 900+1.100=2.000€

Η προκαταβολή φόρου θα είναι 2.000*55%=1.100€ άρα τελική επιβάρυνση 2.000+1.100=3.100€

Να σημειώσουμε ότι από το έτος 2012 και μετά έχει επιβληθεί το τέλος επιτηδεύματος μια πρόσθετη επιβάρυνση για τους ελεύθερους επαγγελματίες το οποίο βεβαιώνεται στην προσωπική δήλωση. Τα ύψος του τέλους κυμαίνεται από 500€-1000€ ανάλογα την ιδιότητα του επιχειρηματία, τον αριθμό των κατοίκων στην περιοχή που δραστηριοποιείται, την ηλικία και τον χρόνο δραστηριότητας της επιχείρησης. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες το τέλος κυμαίνεται στα 650€.

Από το 2013 έχει επιβληθεί νέος φόρος ειδική εισφορά αλληλεγγύης για το σύνολο των εισοδημάτων. Από το φορολογικό έτος 2021 ο συγκεκριμένος φόρος επιβάλλεται μόνο στα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στο δημόσιο τομέα και τις συντάξεις. Για εισόδημα μέχρι 12.000€ ο συντελεστής είναι 0%, 12.000-20.000 2,2%, 20.000-30.000 5%, 30.000€-40.000€ 6,5%, 40.000€-65.000€ 7,5%.

Κάνοντας ένα γενικό παράδειγμα για εισόδημα από εργασία 15.000€ και εισόδημα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας 15.000€ έχουμε για τα έτη 2012,2015,2022 τα εξής :

Μια γενική εικόνα είναι ότι η φορολογία μισθωτών παρουσιάζει καλύτερη εικόνα σε σχέση με τον ελεύθερο επαγγελματία. Και στις δύο κατηγορίες η μεγαλύτερη επιβάρυνση παρουσιάζεται το 2015, ενώ το 2022 εξαιτίας των πιο ευνοϊκών κλιμακίων φορολογίας η επιβάρυνση είναι ακόμη μικρότερη.

Στο παράδειγμα δεν έχουν συμπεριληφθεί οι προϋποθέσεις που αφορούν σε μειώσεις φόρων και παρακρατήσεων που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία αλλά και οποιαδήποτε άλλη διάταξη που μειώνει ή αυξάνει ή εξαλείφει κάποιο φόρο και εξαρτάται από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά επιχείρησης ή φυσικού προσώπου. Εξετάζεται το εύρος της φορολογικής βάσης (τέλος επιτηδεύματος, προκαταβολή φόρου, εισφορά αλληλεγγύης κλίμακες φορολογίας) βάσει του οποίου ο ενδιαφερόμενος μπορεί να έχει μια τάξη μεγέθους για τη συνολική επιβάρυνση. Το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει νέες νομοθετικές παρεμβάσεις που θα αφορούν τη φορολογία των ανωτέρω υπόχρεων. Επίσης, από 01/01/2023 έχει καταργηθεί η εισφορά αλληλεγγύης για δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μια αύξηση στα εισοδήματα, η οποία θα προσφέρει μια ελάχιστη ανάσα ρευστότητας στην αγορά. Το μεγάλο πρόβλημα βέβαια που παραμένει είναι η αύξηση των τιμών σε προϊόντα, υπηρεσίες και εμπορεύματα εξαιτίας του πληθωρισμού.            

Γιάννης Σκουλάς

Accounting Services