Επιλύθηκε επιτέλους και νομολογιακά το επίμαχο ζήτημα της παραγραφής των απαιτήσεων των Ανωνύμων Εταιρειών, πρώην κοινής ωφέλειας του Δημοσίου, δηλαδή ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ (Κοσμοτέ), ΔΕΗ κ. α. συναφών, αφού, όπως έχει κριθεί (βλ. απόφαση 4/18 απόφαση του ΝΣΚ, Συνηγόρου του Καταναλωτή, ΜονΠρωτ.Ιωαν. 55/23 κ.α.), οι αξιώσεις της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., ως ανώνυμης εταιρείας, που λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και διέπεται από τις διατάξεις περί Ανωνύμων Εταιρειών (ν. 2190/1920, ν. 2414/1996) και συμπληρωματικά, από τις διατάξεις του ν. 1068/1980, υπόκεινται, ως αξίωση προσώπου που έχει την ιδιότητα του εμπόρου (αρ. 1 Ν.2190/1920 και ήδη αρ. 1 Ν. 4548/2018) στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 250 αριθ. 1 Α.Κ. και επομένως δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις περί παραγραφής των απαιτήσεων του Δημοσίου των άρθρων 86-89 Ν. 2362/1995 και ήδη των άρθρων 136-139 Ν. 4270/2014.
Η πενταετή αυτή παραγραφής δηλαδή αφορά σε οφειλές που δημιουργήθηκαν από προηγούμενους ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές, κυρίως σε εμπορικά καταστήματα και επιχειρήσεις που έκλεισαν , μακροχρόνιους οφειλέτες μισθωτές κ.λ.π., οπότε ο ιδιοκτήτης ή ο νέος ιδιοκτήτης είναι και αυτός οφειλέτης, πριν από πέντε έτη τουλάχιστον από την ημέρα της πραγματικής χρέωσης του λογαριασμού. Τυχόν προσαυξήσεις και τόκοι παραγράφονται φυσικά και αυτές, ενώ συνήθως οι εταιρίες προσπαθούν να εξαπατήσουν τους οφειλέτες με την απειλή δικαστικής επιδίωξης της απαίτησης. Αν η εταιρία δεν έχει ενοχλήσει νόμιμα τον οφειλέτη, μέσα στο έτος της παραγραφής, τότε η αξίωση αυτή έχει παραγραφεί.
Πέραν της εφαρμογής του νομικού πλαισίου, όπου οι εταιρίες αυτές εμφανίζονται «υπεράνω» του νόμου γιατί νομίζουν ακόμη ότι είναι του Δημοσίου, υπάρχουν μηχανισμοί άμυνας, αφού οι εταιρίες αυτές γνωρίζουν τον ιδιοκτήτη και επομένως οφειλέτη των χρεών, με δεδομένο ότι λειτουργεί ο θεσμός του κτηματολογίου και φυσικά υπήρχαν τίτλοι και στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο και έτσι μπορούν να επιδιώξουν την είσπραξη των ποσών αυτών από τους πραγματικούς οφειλέτες και επομένως τυχόν καθυστέρηση αφορά καθαρά αυτές, ενώ συγχρόνως όμως ο ιδιοκτήτης επικαλούμενος την παραγραφή, μπορεί να επιδιώξει τη διαγραφή των χρεών.
Είναι σύνηθες πλέον, οι εταιρίες αυτές, να στέλνουν μία μη συστημένη επιστολή ή ακόμη και να τηλεφωνεί εκπρόσωπός τους ή άτομο από εισπρακτική εταιρία (που απαγορεύεται αν δεν είναι δικηγόρος ή δικαστικός επιμελητής, ενώ συνεχίζουν οι καταδίκες των εταιριών αυτών για παρενόχληση) προσπαθώντας να υφαρπάξουν ομολογία του οφειλέτη για την οφειλή, κυρίως μέσα από το συμβιβασμό που προτείνουν. Επειδή δεν είναι σίγουρο όμως αν η οφειλή που επικαλούνται είναι νόμιμη και πραγματική, γι΄αυτό θα πρέπει οι οφειλέτες να ζητούν πάντοτε έγγραφη όχληση από τις εταιρίες, για να υπάρχει η δυνατότητα να απαντήσουν και αυτοί υπεύθυνα.
Επειδή το όλο ζήτημα έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε πολλούς πολίτες οι οποίοι τις περισσότερες φορές δεν ευθύνονται οι ίδιοι για τη διόγκωση των οφειλών τους σε εταιρίες όπως η ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ (Κοσμοτέ), ΔΕΗ κ. α. και γι΄ αυτό θα πρέπει να ζητούν τη γνώμη από ειδικούς πριν προχωρήσουν σε συμφωνίες ή πληρωμές διαφόρων ποσών.
ΑΡΗΣ ΚΑΛΟΥΤΣΑΚΗΣ
Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο και Συμβούλιο Επικρατείας
ΑΓ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 6, Αθήνα, 4ος όροφος ΤΚ: 10431
Τηλ: 2114 234922 - Κιν: 694 628 6386
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
