Με εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ, δίδονται  συγκεκριμένες οδηγίες για τους ελέγχους των υποθέσεων που είναι στο όριο της παραγραφής και θα πρέπει να ελεγχθούν σε λιγότερο από ένα τρίμηνο, ενώ συγχρόνως, διευκρινίζει πότε οι υποθέσεις παραγράφονται στην πενταετία, ή ο χρόνος αυξάνεται σε 6, 8 ή 10 χρόνια, με βάση και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.

 Αναλυτικότερα, σε ότι αφορά στα φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες για τα οποία εκδίδονται και κοινοποιούνται πράξεις προσδιορισμού φόρων και επιβολής προστίμων, ο χρόνος που η Εφορία μπορεί να βεβαιώσει φόρους είναι η πενταετία η οποία όμως παρατείνεται στις εξής περιπτώσεις:

Ø  Αν, εντός του πέμπτου έτους της προθεσμίας παραγραφής, υποβάλλεται αρχική ή τροποποιητική δήλωση

Ø  Περιέρχονται σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία (συμπληρωματικά) σε υπόθεση που έχει διενεργηθεί πλήρης έλεγχος

Ø  Σε κάθε άλλη περίπτωση περιέρχονται σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης πληροφορίες από οποιαδήποτε πηγή εκτός Φορολογικής Διοίκησης, από τις οποίες προκύπτει φορολογική οφειλή και μόνο για το ζήτημα στο οποίο αφορούν, για περίοδο ενός (1) έτους από τη λήξη της πενταετίας.

Ø  Η διάταξη αυτή, εφαρμόζεται για φορολογικά έτη, περιόδους, υποθέσεις από την 1.1.2019 και μετά.

Ωστόσο, για φορολογικά έτη, περιόδους, υποθέσεις από 1.1.2014 έως 31.12.2018 το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου παρατείνεται για περίοδο ενός (1) έτους από τη λήξη της πενταετίας, εάν ο φορολογούμενος υποβάλει αρχική ή τροποποιητική δήλωση εντός του πέμπτου έτους της προθεσμίας παραγραφής.

Ø  Πότε επεκτείνεται η παραγραφή στη δεκαετία

Για τις υποθέσεις από 1.1.2018 και μετά οι φορολογικές αρχές μπορούν να βεβαιώσουν φόρους εντός δέκα (10) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης ή της τελευταίας δήλωσης σε περίπτωση που προβλέπεται η υποβολή περισσότερων δηλώσεων:

→  Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν έχει υποβάλει δήλωση.

→  Σε περίπτωση που μετά την πενταετία περιέλθουν σε γνώση οποιασδήποτε Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία ή πληροφορίες που δεν θα μπορούσαν να είναι σε γνώση αυτής εντός της πενταετίας και προκύπτει ότι η φορολογική οφειλή υπερβαίνει αυτή που είχε προσδιοριστεί βάσει προηγούμενου άμεσου, διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου και μόνο για το ζήτημα στο οποίο αφορούν.

Για τις χρήσεις 2012 και 2013 και τα φορολογικά έτη 2014-2017, πράξεις προσδιορισμού φόρου μπορούν να εκδοθούν εντός δέκα (10) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης, για περιπτώσεις φοροδιαφυγής.

Για πληροφορίες που περιέρχονται σε γνώση οποιασδήποτε Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης και αφορούν σε φοροδιαφυγή, πράξεις προσδιορισμού φόρου εκδίδονται μόνο εφόσον πρόκειται για ποσά φόρων που υπερβαίνουν τα ποσά των 50.000 ευρώ όταν αφορά σε ΦΠΑ ή 100.000 ευρώ, όταν πρόκειται για φόρους εισοδήματος.

Στην περίπτωση που οι πληροφορίες περί φοροδιαφυγής περιέλθουν σε γνώση οποιασδήποτε υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης μετά την πενταετία, οι πράξεις προσδιορισμού φόρου και επιβολής προστίμου εκδίδονται αποκλειστικά για τη φορολογητέα ύλη που προκύπτει από τις πληροφορίες αυτές και για το έτος στο οποίο αφορούν.

Ø  Τρέχουν να προλάβουν οι υπηρεσίες του υπουργείου οικονομικών

Με παραγραφή κινδυνεύουν να βρεθούν χιλιάδες υποθέσεις στο τέλος του έτους, μετά και τις τρεις αποφάσεις που έχει εκδώσει η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με τις αποφάσεις αυτές, το ανώτατο δικαστήριο είχε κρίνει ότι η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει φόρους και πρόστιμα δεν διακόπτεται με την έκδοση των σχετικών καταλογιστικών πράξεων, αλλά διακόπτεται από την ημέρα κοινοποίησης της καταλογιστικής πράξης. 

Το ΣτΕ έβαλε τέλος στις παλαιές πρακτικές της Εφορίας να στέλνει κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή τα σημειώματα ελέγχου στους φορολογούμενους πριν παραγραφούν οι υποθέσεις, άσχετα με το αν οι ίδιοι έπαιρναν στα χέρια τους τα σημειώματα με το νέο έτος και θεωρητικά είχαν παραγραφεί, αλλά ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός βεβαίωνε κανονικά τα πρόστιμα και τα ποσά του φόρου. Ο βασικός χρόνος παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων είναι η πενταετία, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις οι οποίες επεκτείνουν στη δεκαετία το δικαίωμα της Εφορίας να κοινοποιήσει φόρους και πρόστιμα για τα έτη 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 και 2017 όπως αναφέρθηκαν ανωτέρω.

Παναγιώτης Ράγγος

Λογιστής Φοροτεχνικός  Α΄ Τάξης

Οικονομολόγος

Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής