Πλέον η ΑΑΔΕ θα προσυμπληρώνει μόνη της τη δήλωση ΦΠΑ σε απευθείας σύνδεση με τα λογιστήρια όλων των επιχειρήσεων της χώρας. Αυτό γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myDATA
Πριν από περίπου 10 με 15 χρόνια η Εφορία δεν μπορούσε να ξέρει καν ποιος έπρεπε να υποβάλει δήλωση για καταβολή ΦΠΑ και αν το έπραξε ή όχι. Πλέον όμως η ΑΑΔΕ προσυμπληρώνει μόνη της τη δήλωση σε απευθείας σύνδεση με τα λογιστήρια όλων των επιχειρήσεων της χώρας.
Η προσυμπλήρωση της δήλωσης ΦΠΑ
Για πρώτη φορά μια ηλεκτρονική εφαρμογή φορτώνει με στοιχεία όχι μόνο τις δηλώσεις, αλλά και τους ελέγχους ΦΠΑ.
Το ηλεκτρονικό δίχτυ της Εφορίας δεν διαβάζει απλώς online όλα τα τιμολόγια. «Ενημερώνει» και τα βιβλία των επαγγελματιών και επιχειρήσεων, αφού από τώρα και στο εξής:
■ Κάθε πρώτη του μηνός η ΑΑΔΕ καταγράφει τον ΦΠΑ των εσόδων τους και αφαιρεί αυτόματα τον ΦΠΑ που εκπίπτει για τις δαπάνες τους, προτού καν τα δηλώσουν οι ίδιοι στην Εφορία!
■ Υπολογίζει εκ των προτέρων τι έχουν να πληρώσουν και αποκλείει από μόνη της τις δαπάνες για τις οποίες δεν εκπίπτει ο ΦΠΑ!
■ Ακόμα και αν «ξεχάσουν» κάποια φορά ή δεν υποβάλουν ξανά ποτέ καμία δήλωση ΦΠΑ, η Εφορία θα έχει στο αρχείο της έτοιμες προς έλεγχο και βεβαίωση όλες τις δηλώσεις τους προσυμπληρωμένες!
● Όσοι πειράζουν εκ των υστέρων τα στοιχεία που συλλέγει εκ των προτέρων η Εφορία, παίρνουν σειρά για μελλοντικό έλεγχο. Τα ίχνη και οι αποκλίσεις καταγράφονται για τα επόμενα 5 χρόνια στη βάση δεδομένων της ΑΑΔΕ.
Οι παγίδες
Είναι ίσως το μεγαλύτερο όπλο που έχει ως τώρα ανακαλύψει και χρησιμοποιήσει η Εφορία για να αντιμετωπίσει την κλοπή του ΦΠΑ.
Εμποροι, επιχειρήσεις και επαγγελματίες υποβάλλουν δηλώσεις ΦΠΑ κάθε έναν ή τρεις μήνες, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν. Από τις 5 Δεκεμβρίου όμως έρχονται αντιμέτωποι με τις εξής παγίδες:
● Μπορεί κάποιος πελάτης τους να συμπληρώσει εκείνος ποσά που «ξέχασαν» να δηλώσουν οι ίδιοι στα έσοδά τους.
● Οι δαπάνες που μειώνουν τον φόρο που καλούνται να αποδώσουν (Εισροές ΦΠΑ) τις ελέγχει η ΑΑΔΕ ως εξής:
Βάζει στον ίδιο «κουβά» προς έκπτωση ΦΠΑ κατά την προσυμπλήρωση, αλλά ξεχωρίζει τις δαπάνες εκείνες που έγιναν σε επιχειρήσεις με δραστηριότητα (ΚΑΔ) για την οποία, σύμφωνα με τον νόμο, δεν επιτρέπεται έκπτωση του ΦΠΑ (όπως π.χ. δαπάνες στέγασης, διατροφής, ποτών, φιλοξενίας, ψυχαγωγίας, μετακίνησης κ.λπ.).
Συμπέρασμα
● Η ΑΑΔΕ γνωρίζει εκ των προτέρων τα έσοδα της επιχείρησης κάθε μήνα.
● Εντοπίζει εικονικά έξοδα, καθώς συγκρίνονται όλα αυτόματα με τα προσυμπληρωμένα στοιχεία από τις δηλώσεις MyDATA, προτού καν υποβληθεί η δήλωση.
● Διαχωρίζει ποιες δαπάνες μπορεί να δηλώσει για να εκπέσει ΦΠΑ και ποιες όχι. Μπαίνει τέλος και στα μαγειρέματα με τις δαπάνες για τον ΦΠΑ, καθώς αυτομάτως η ΑΑΔΕ αφαιρεί τις δαπάνες από εστιατόρια, βενζινάδικα κ.λπ., για τις οποίες ο νόμος εξ ορισμού δεν παρέχει δικαίωμα για έκπτωση του φόρου προστιθέμενης αξίας.
Πως θα γίνονται οι έλεγχοι
Η ΑΑΔΕ θα μπορεί πλέον από το 2023 και μετά να βάζει στο στόχαστρο όσους «αποκλίνουν» τόσο έναντι των αντισυμβαλλομένων όσο και έναντι του υπόλοιπου κλάδου τους (ΚΑΔ). Μπαίνει φρένο έτσι και στις ορέξεις εκείνων που θεωρούν τον ΦΠΑ που εισέπραξαν δικά τους λεφτά και όχι παρακρατούμενο φόρο που τον εισπράττουν απλά και μόνο για να τον αποδώσουν.
Το νέο σύστημα ξεκινά με τις αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις περιόδου Νοεμβρίου 2022 και εφεξής. Εφαρμόζεται όμως και σε όλες τις αρχικές εκπρόθεσμες και τροποποιητικές δηλώσεις που αφορούν τους προηγούμενους μήνες του 2022.
Με άλλα λόγια, η ΑΑΔΕ έχει χτίσει ήδη μια βάση δεδομένων για ολόκληρο το 2022 -και μεγάλο μέρος του 2021- η οποία θα επιτρέψει συγκρίσεις και διασταυρώσεις από το 2023 και όλα τα επόμενα χρόνια.
Η ΑΑΔΕ παρέχει στους υπόχρεους τη δυνατότητα να τροποποιούν τα προσυμπληρωμένα ποσά στους κωδικούς της δήλωσης ΦΠΑ. Συνεπώς, η ορθή και ακριβής συμπλήρωση και υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ εναπόκειται στην ευχέρεια -και στην ευθύνη- του ίδιου του επιχειρηματία.
Ωστόσο η ΑΑΔΕ, μέσω της προσυμπλήρωσης, υπενθυμίζει ότι βλέπει τι εισπράττει και τι δηλώνει. Και αν κάποιοι ξεφύγουν από την πεπατημένη στην οποία οδηγούν τα εκατομμύρια τιμολόγια που αποστέλλονται καθημερινά στην πλατφόρμα MyDATA, τότε μπορεί άμεσα ή εντός 5ετίας (πριν παραγραφεί δηλαδή το δικαίωμα του Δημοσίου να τους ασκήσει φορολογικό έλεγχο) να επιλεγούν και να τους ζητηθούν εξηγήσεις για τις δηλώσεις και τις εκπτώσεις ΦΠΑ από τώρα και στο εξής.
Ολη η είσπραξη και η απόδοση ΦΠΑ θα ελέγχεται κεντρικά από τη μηχανογράφηση και τα ηλεκτρονικά συστήματα της ΑΑΔΕ. Κατά συνέπεια, θα ελέγχονται εξ αποστάσεως και οι ελεγκτές που επισκέπτονται για επιτόπιο έλεγχο τις επιχειρήσεις, καθώς η φορολογική διοίκηση θα τους ζητά εξηγήσεις, αν τυχόν μειώθηκαν τόσο η φορολογητέα ύλη και τα πρόστιμα τα οποία ουσιαστικά είχαν και αυτά προσυμπληρωθεί.
Σχόλιο
Το θέμα με την πλατφόρμα myDATA είναι να φτιαχτεί να λειτουργεί σωστά. Μέχρι τώρα που μπαίνουμε στο 2023 υπάρχουν προβλήματα τόσο στην διαβίβαση όσο και στους χρόνους. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε τη διασύνδεση των Φ.Η.Μ με την πλατφόρμα eSend και την μεταφορά των δεδομένων της στην πλατφόρμα myDATA.
Η πίεση που ασκήθηκε στον κλάδο είναι μεγάλη. Ανέλαβαν να σηκώσουν το φορτίο της υλοποίησης και της ενημέρωσης σχεδόν μόνοι τους. Απαιτείται σεβασμός στον κλάδο.
Η προσυμπλήρωση των στοιχείων για τις δηλώσεις του ΦΠΑ είναι ακόμη σε πολύ αρχικό στάδιο. Υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις. Επομένως πρέπει να δοθεί επαρκής χρόνος, χωρίς πρόστιμα. Το κράτος και ο φορολογικός μηχανισμός πρέπει επιτέλους να ακούει τους ειδικούς που το δουλεύουν ...
Παναγιώτης Ράγγος
Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης - Οικονομολόγος
