■ Εξετάζεται μια 3η επιδότηση στα καύσιμα κίνησης για τους τελευταίους μήνες του χρόνου με ίδια κριτήρια και ίδια ποσά (επιδότηση από 55 έως και 100 ευρώ) με δεδομένη και την πτώση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου που περνά σταδιακά και στις τιμές λιανικής.

■ Επίσης εξετάζεται μια ακόμη παρέμβαση για τους οικονομικά ασθενέστερους οι οποίοι πιέζονται αναλογικά περισσότερο όχι μόνο από τις ανατιμήσεις των ενεργειακών προϊόντων αλλά και από τις αυξήσεις σε τρόφιμα και άλλα είδη οικιακής κατανάλωσης.

Δεδομένο είναι ότι τα 200 ευρώ για περίπου 2.000.000 δικαιούχους της πρώτης φοράς θα αυξηθούν. Αντικείμενο επιλογής θα είναι αν αυξηθεί οριζόντια ή αν τελικά θα επιλεγεί μια αναλογική αύξηση.

Αν, δηλαδή, αυτήν τη φορά θα υπάρξει μια κλίμακα για το βοήθημα η οποία θα ξεκινά από τα 200 ευρώ με βάση κάποια κριτήρια και θα φτάνει τα 300 ή τα 400 ευρώ για τους πολίτες που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα.

■ Επίσης το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει για φέτος και μια έκτακτη παρέμβαση σε ένα μόνιμο μέτρο. Αφορά μια περαιτέρω αύξηση του επιδόματος θέρμανσης με την αύξηση του βασικού ποσού πάνω στο οποίο υπολογίζεται το επίδομα θέρμανσης από τα 300 στα 350 ευρώ.

Οι παρεμβάσεις για το έτος 2023

Το οικονομικό επιτελείο έχει βάλει στο τραπέζι  νέες μόνιμες παρεμβάσεις σε μισθωτούς και συνταξιούχους για το 2023, οι οποίες ξεπερνούν σε κόστος τα 2,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα εξετάζονται:

■ Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό, τον δημόσιο τομέα και τους συνταξιούχους. 

Το μέτρο όπως υλοποιήθηκε το 2020 και του 2021 είχε κόστος περίπου 800 εκατ. ευρώ.

Η επέκταση του μέτρου στον δημόσιο τομέα θα απαιτήσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο ύψους 450 εκατ. ευρώ. 

Το συγκεκριμένο μέτρο έχει ήδη "κλειδώσει" και θα εφαρμοστεί σε κάθε περίπτωση τον επόμενο χρόνο.

■ Μια ακόμη παρέμβαση είναι, η πρώτη αύξηση συντάξεων μετά από 12 χρόνια, για περίπου 1.000.000 συνταξιούχους που δεν έχουν προσωπική διαφορά, σε ποσοστό 6%-6,5% αφού θα δοθεί ως αύξηση το μισό της αύξησης του πληθωρισμού και το μισό από την αύξηση του ΑΕΠ.

Ένα βασικό σενάριο είναι το μέτρο να ενταχθεί στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού που θα κατατεθεί το πρώτο 10ήμερο του Οκτωβρίου ενώ το εκτιμώμενο κόστος θα είναι περίπου 450 εκατ. ευρώ.

■ Επίσης εξετάζεται η οριστική λύση με το θέμα των αναδρομικών για την περικοπές που έγιναν το 2012 μετά τις κύριες συντάξεις και για τις επικουρικές συντάξεις και τα δώρα.

Αντιδράσεις

Οι Βρυξέλλες χτυπούν σε κάθε ευκαιρία ένα δημοσιονομικό καμπανάκι για τα αναδρομικά των συντάξεων πολύ περισσότερο μετά την απόφαση του ΣτΕ με την οποία δικαιώνονται οι συνταξιούχοι που προσέφυγαν στα δικαστήρια για τις περικοπές που έγιναν το 2012 στις επικουρικές και στα δώρα.

Το κόστος και η πιθανή λύση

Η κάλυψη των απαιτήσεων της απόφασης του ΣτΕ απαιτεί δαπάνη 2,5 δισ. ευρώ που είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο να βρεθεί με τις σημερινές δημοσιονομικές συνθήκες.

Η λύση που εξετάζεται είναι μια πρόταση ανάλογη με αυτή που είχαμε και για τις κύριες συντάξεις ώστε να κλείσει οριστικά το θέμα. Αν τελικά πληρωθούν μόνο οι περίπου 200.000 οι οποίοι είχαν προσφύγει στα δικαστήρια θα πρέπει να υπολογίζεται ένα κόστος κατ' ελάχιστον 600 εκατομμύρια ευρώ.

■ Η νέα αύξηση του κατώτερου μισθού από τον Μάιο. Με δεδομένη τη μεγάλη απώλεια της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών λόγω πληθωρισμού, το οικονομικό επιτελείο θέλει να υπάρξει σύντομα μερική αναπλήρωση ειδικά για τους χαμηλόμισθους.

Στην κατεύθυνση αυτή, θα υπάρξει έναρξη των σχετικών διαπραγματεύσεων με την αλλαγή του χρόνου ώστε μέχρι και τον Μάιο ο κατώτερος μισθός να έχει ενσωματώσει και την τρίτη του αύξηση φτάνοντας μάλλον στα 751 ευρώ.

■ Η νέα παράταση έως το τέλος του χρόνου και η μονιμοποίηση από το 2023 των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν από τα μέσα του 2020 για εστίαση, τουρισμό, μεταφορές, θέατρα, κινηματογράφους και από το 2021 για τα γυμναστήρια και τις σχολές χορού. Το μέτρο έχει κόστος περίπου 280 εκατ. ευρώ και η ισχύς του λήγει στο τέλος του χρόνου.

■ Η έναρξη της σταδιακής κατάργησης του τέλους επιτηδεύματος. Στο τραπέζι βρίσκεται και μια παρέμβαση για το τέλος επιτηδεύματος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επισημάνει στην τελευταία έκθεση με βάση το ευρωπαϊκό εξάμηνο την κατάργησή του, αφού δεν αποτελεί αναλογικό φόρο και αποτελεί εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα.

Ωστόσο η παρέμβαση στο συγκεκριμένο μέτρο θα εξαρτηθεί από τις δημοσιονομικές εξελίξεις ενώ η πλήρης κατάργηση του μέτρου θα είχε κόστος περίπου 650 εκατ. ευρώ.

■ Τέλος, ένα μέτρο που εξετάζεται να εφαρμοστεί από τον επόμενο χρόνο είναι η μόνιμη μείωση των φορολογικών συντελεστών από το 22% στο 20% με επιπλέον κόστος 300-350 εκατ. ευρώ. Το τελευταίο αυτό μέτρο θα αποφασιστεί μόλις ολοκληρωθούν και οι αναθεωρημένες προβλέψεις για το 2023.

Τα δημοσιονομικά δεδομένα

Δεδομένο είναι ότι όλα αυτά θα μπορέσουν να εφαρμοστούν μόνο αν η Ελλάδα θα έχει τις λιγότερες δυνατές απώλειες από τη διογκούμενη ενεργειακή κρίση που αναμένεται να χτυπήσει τη Βόρεια Ευρώπη από τον επόμενο μήνα.

Η αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης πάνω από το 3,1% της επίσημης πρόβλεψης στο 4% ή ακόμη υψηλότερα είναι η απαραίτητη συνθήκη για οποιοδήποτε σχεδιασμό.

Το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί ότι ανεξάρτητα από τις αυξομειώσεις που μπορούν να υπάρξουν το 2022 και το 2023, στην ανάπτυξη λόγω της κρίσης ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ για τη διετία μπορεί να φτάσει το 3,5%.

Οι πηγές της επιπλέον ανάπτυξης θα είναι και πάλι οι επενδύσεις, οι εξαγωγές και ο τουρισμός, ενώ θεωρείται ότι σταδιακά θα προκύπτει κρυφή ανάπτυξη, λόγω της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Σχόλιο

Μακάρι να υλοποιηθούν όλα αυτά τα μέτρα προς όφελος των πολιτών. Οτιδήποτε θετικό γίνεται θα το αναφέρουμε.

Ειδικά το τέλος επιτηδεύματος είναι ένας εντελώς αντιαναπτυξιακός φόρος. Το έχουμε πει πολλές φορές από αυτό εδώ το βήμα καθώς και όπου έχουμε προσκληθεί. Έπρεπε να έχει καταργηθεί αυτός ο μνημονιακός φόρος. 

Για τα επιδόματα με την μορφή πλατφορμών (fuel pass, power pass), από αυτό εδώ το βήμα έχουμε εκφράσει τις αντιρρήσεις μας. Θα μπορούσε το οικονομικό επιτελείο να μειώσει τον Ε.Φ.Κ με αντίστοιχη μείωση του Φ.Π.Α, καθώς και να έχουν προχωρήσει σε  μείωση του Φ.Π.Α σε βασικά προιόντα και αγαθά. Το όφελος πιστεύω θα ήταν μεγαλύτερο κυρίως προς το σύνολο της κοινωνίας.

Για τις πλατφόρμες έχουμε εκφραστεί πολλές φορές. Οι πλατφόρμες δεν είναι ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Δείχνει την  αδυναμία του κράτους και την μετάθεση της γραφειοκτατίας από τα γκισέ τον δημοσίων υπηρεσιών στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Υπάρχει ταλαιπωρία των πολιτών και των λογιστικών γραφείων. Ηλεκτρονική διακυβέρνηση σημαίνει την διασύνδεση όλων των δημοσίων υπηρεσιών μεταξύ τους με αυτοματοποίηση των εργασιών. 

Τα στοιχεία π.χ για το fuel pass υπάρχουν στο Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Το iban, το μέιλ, τα τηλέφωνα υπάρχουν στις υπηρεσίες μητρώου. Τα τέλη κυκλοφορίας εαν είναι πληρωμένα ή όχι το γνωρίζει η ΑΑΔΕ. Επομένως τα στοιχεία που χρειάζεται το οικονομικό επιτελείο υπάρχουν ήδη. Άρα;

Διασύνδεση χρειάζεται των υπηρεσιών μεταξύ τους με την ελάχιστη συμμετοχή του πολίτη. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να πούμε ότι όντως έχουμε κάνει βήματα ή και άλματα μπροστά ως χώρα. Ας δούμε το ψηφιακό  μοντέλο μιας μικρής χώρας, της Εσθονίας.... 

 Παναγιώτης Ράγγος 

Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης - Οικονομολόγος