Σε νέα φάση εισέρχεται η μάχη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κατά της φοροδιαφυγής με τη φορολογική διοίκηση να αξιοποιεί νέα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία. Ο στόχος;
Αν τα μέτρα αποδώσουν, το Δημόσιο θα έχει σημαντική αύξηση εσόδων που θα οδηγήσει σε νέα μέτρα υπέρ ελάφρυνσης των φορολογουμένων ή των επιχειρήσεων οι οποίες έμειναν εκτός των εξαγγελιών της ΔΕΘ. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι τα έσοδα από τη σύλληψη της φοροδιαφυγής το 2025 θα φτάσουν ή και θα ξεπεράσουν 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Ποια όμως είναι αυτά τα ψηφιακά εργαλεία;
Η ΑΑΔΕ επιστρατεύει νέα ψηφιακά «εργαλεία» με αιχμή ένα προγνωστικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης, ένα νέου τύπου «risk analysis» και ειδικούς ελέγχους στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τα κρυπτονομίσματα. Το νέο σύστημα στοχεύει στον εντοπισμό παραβάσεων πριν καν εκδηλωθούν.
- Τα νέα ψηφιακά εργαλεία
Τα νέα εργαλεία, που θα ενισχύσουν το οπλοστάσιο του φοροελεγκτικού μηχανισμού, είναι τα εξής:
→ Σύστημα τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης. Μέσα από εξελιγμένους αλγορίθμους, η ΑΑΔΕ θα μπορεί να επεξεργάζεται τεράστιους όγκους δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Στο ψηφιακό σκάνερ θα βρεθούν δηλώσεις εισοδήματος, ψηφιακά βιβλία (myDATA), συναλλαγές μέσω POS, ακόμα και στοιχεία που προκύπτουν από ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Με αυτόν τον τρόπο, οι έλεγχοι θα επικεντρώνονται εκεί όπου ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος, αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνικές πρόβλεψης ενσωματωμένες στην ανάλυση κινδύνου. Όσο περισσότερα δεδομένα επεξεργάζεται το σύστημα, τόσο θα αυξάνεται η ακρίβεια των προβλέψεων.
→ Risk analysis νέου τύπου. Μέσα από συνδυασμό δεδομένων όπως δηλωθέντα εισοδήματα, τραπεζικές κινήσεις, περιουσιακά στοιχεία, εμπορικές συναλλαγές, δημιουργείται ένα «προφίλ κινδύνου» για κάθε φορολογούμενο ή επιχείρηση. Με το νέο εργαλείο για τη συστηματική αξιολόγηση του φορολογικού κινδύνου, επιτρέπεται στους ελεγκτικούς μηχανισμούς να εστιάζουν εκεί που υπάρχει μεγαλύτερο ρίσκο.
→ Οδηγός ελέγχου στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τα κρυπτονομίσματα. Η ΑΑΔΕ εστιάζει και στους ελέγχους της στις διαδικτυακές επιχειρήσεις και στις πλατφόρμες πώλησης αγαθών και υπηρεσιών. Ειδική μέριμνα δίνεται στις περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται παύση στην έκδοση αποδείξεων ή τιμολογίων, πρακτική που οδηγεί σε απόκρυψη τζίρου.
Επιπλέον, ελέγχονται συστηματικά οι διασυνοριακές πωλήσεις και οι αγορές από τρίτες χώρες, ώστε να διασφαλίζεται ότι ο ΦΠΑ και οι λοιπές επιβαρύνσεις αποδίδονται στο ελληνικό Δημόσιο. Παράλληλα, ο φοροελεγκτικός μηχανισμός σχεδιάζει ψηφιακούς ελέγχους και διασταυρώσεις ανάμεσα σε δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και κινήσεις σε crypto wallets.
Στόχος είναι να εντοπιστούν οι περιπτώσεις όπου αποκρύπτονται υπεραξίες ή παραλείπονται πλήρως εισοδήματα που προέρχονται από κρυπτονομίσματα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε συναλλαγές άνω των 10.000 ευρώ ή σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις μεγάλης αξίας.
- Τα επόμενα βήματα
Το σχέδιο της ΑΑΔΕ προβλέπει ακόμη:
→ Επέκταση του ψηφιακού πελατολογίου σε επαγγελματίες εκδηλώσεων (δεξιώσεις, γάμοι, βαπτίσεις, πάρτι).
→ Υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση μεταξύ των επιχειρήσεων. Από 2 Φεβρουαρίου 2026 για επιχειρήσεις με τζίρο άνω του 1 εκατ. ευρώ και από 1 Οκτωβρίου 2026 για όλες τις υπόλοιπες.
→ Νέες ψηφιακές διασταυρώσεις με περισσότερες πηγές δεδομένων, προγνωστικά μοντέλα και παρακολούθηση εμπορικών φορτίων με drones από την Αίθουσα Επιχειρήσεων της ΑΑΔΕ.
Θα πρέπει όντως να αξιοποιηθεί η τεχνολογία γιατί οι εποχές αλλάζουν. Πρέπει επομένως και ο έλεγχος να περάσει σε μια νέα εποχή ώστε να σταματήσουν να εφαρμόζονται πρακτικές και μέτρα, όπως ο ελάχιστος τεκμαρτός τρόπος υπολογισμού στους ελεύθερους επαγγελματίες και απασχολούμενους ή τα τεκμήρια διαβίωσης που δυστυχώς συνεχίζουν από το 1977 να υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Αυτά τα αναχρονιστικά μέτρα έρχονται σε αντίθεση με αυτά που στοχεύει και συνεχώς επικοινωνεί η ΑΑΔΕ και το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τις νέες τεχνολογίες.
“Ιδού η Ρόδος…"
Παναγιώτης Ράγγος
Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης
Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής