Δεν θα λαμβάνονται υπόψη η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός του προηγούμενου έτους – Τα επίμαχα σημεία

Από το 2025 το σκηνικό υπολογισμού των συντάξεων αλλάζει και κανείς δεν ξέρει μέχρι αυτή τη στιγμή αν η αλλαγή θα είναι προς όφελος ή όχι των συνταξιούχων.

Η σχετική διάταξη προβλέπει ότι η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα έως και το 2024 διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα από το 2025 και εφεξής διενεργείται με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ.

Ο δείκτης αυτός θα δείχνει πόση ήταν η αύξηση του μέσου μισθού για το σύνολο της οικονομίας κάθε χρόνο από το 2002 και μετά και κατά την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Μισθών και θα αναπροσαρμόζει τις συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που θα αποχωρούν από 1ης/1/2025 και μετά.

Ο νόμος προέβλεπε την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης από το 2021, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει η ΕΛΣΤΑΤ πήρε αναβολή για να εφαρμοστεί από 1ης/1/2025.

Ο νέος αυτός δείκτης θα αναπροσαρμόζει από 1/1/2025 τις συντάξιμες αποδοχές, ενώ οι συντάξιμες αποδοχές από το 2002 έως το 2024 θα αυξάνονται με βάση τον πληθωρισμό. Με τον δείκτη μισθών η αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης θα είναι μεγαλύτερη.

Για παράδειγμα, αν ο δείκτης μισθών εμφανίσει μέση αύξηση 4% το 2024, τότε η αύξηση αυτή θα ανεβάσει κατά 4% και τις συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης όσων βγουν στη σύνταξη το 2025. Αν η αναπροσαρμογή γινόταν με τον πληθωρισμό, τότε η αύξηση των αποδοχών θα ήταν 3,5%.

Το τελικό ποσοστό αύξησης θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα αναπτυχθεί η οικονομία μέσα στο 2024 και με το ύψος του πληθωρισμού.

Με βάση τις νέες προβλέψεις του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, η ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα είναι 2,5% και ο πληθωρισμός 2,6%. Το άθροισμα των δύο μεγεθών (5,1%) διά του 2 βγάζει το ποσοστό αύξησης των συντάξεων για το 2025 και όπως προκύπτει κινείται γύρω στο 2,5%. Αν ένα από τα δύο ή και τα δύο παραπάνω μεγέθη αυξηθούν, τότε το μισό από την αύξηση αυτή θα περάσει στο ποσοστό αύξησης των συντάξεων.

Επίσης σε πλήρη εξάλειψη οδηγείται η προσωπική διαφορά των συνταξιούχων το 2027. Εκτιμάται ότι 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι κάθε χρόνο, από το 2024 και μετά, θα μηδενίζουν την προσωπική διαφορά και θα έχουν καθαρή αύξηση.

Με τις αυξήσεις της περιόδου 2024-2027 όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι, κάθε χρόνο, θα μειώνουν και θα σβήνουν την προσωπική διαφορά με κέρδος για την τσέπη τους.

Το 2027, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Εργασίας, θα μείνουν ελάχιστοι συνταξιούχοι με μεγαλύτερο υπόλοιπο από την προσωπική διαφορά (άνω των 180 ευρώ), που θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο.

Με το σημερινό σύστημα υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών οι ασφαλισμένοι κερδίζουν μόνο τις χρονιές που ο πληθωρισμός είναι υψηλός. Με εξαίρεση το 2022, που ο πληθωρισμός ήταν στο 9,9%, καμία από τις προηγούμενες δεν πέρασε το 3%.

Σε αυτή την περίπτωση τον ασφαλισμένο τον συμφέρει να συνταξιοδοτηθεί εντός του 2024 και όχι εντός του 2023 και αυτό συμβαίνει διότι ο πληθωρισμός θα είναι μεγαλύτερος από την αύξηση των συντάξεων (3.5 % ο πληθωρισμός 3% η αύξηση των συντάξεων) και έτσι ο ασφαλισμένος έχει όφελος στο ποσό της σύνταξης όχι μόνο από την αύξηση του συντελεστή αναπλήρωσης (κατά ένα έτος) αλλά και από την αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών.

Με την αλλαγή όμως που θα ισχύσει από το 2025, οι ασφαλισμένοι που θα βγουν στα έτη 2025-2028 θα πάρουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη, καθώς θα υπολογιστεί με μισθούς αυξημένους κατά 5% κάθε έτος.

Τονίζεται ότι η αλλαγή του 2025 θα ωφελήσει με υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη τους νέους συνταξιούχους.

Το σκηνικό υπολογισμού των συντάξεων αλλάζει και κανείς δεν ξέρει μέχρι αυτή τη στιγμή αν η αλλαγή θα είναι τελικά προς όφελος ή όχι των συνταξιούχων.

Ø  Τα επίμαχα σημεία

→ Δεν είναι σίγουρο ότι ο συγκεκριμένος δείκτης θα έχει προσδιοριστεί εντός του 2024. Το υπουργείο εργασίας έχει συστήσει ομάδα εργασίας για να βρεθεί ένας αποδεκτός δείκτης για την αύξηση του μέσου μισθού αφού κάθε επιστημονικός φορέας έχει καταγράψει διαφορετικά στοιχεία. Υψηλότερη είναι η προσέγγιση της ΕΡΓΑΝΗ που δείχνει ότι ο μέσος μισθός σημείωσε το 2023 αύξηση 6.3%.

→ Επίσης δεν έχει προσδιοριστεί αν ο δείκτης θα έχει ως βάση υπολογισμού τα έτη από το 2002 και μετά η ο νέος τρόπος υπολογισμού θα εφαρμοστεί σε δύο τμήματα. Με τον τρέχοντα τρόπο έως το 2024 και με το νέο για το διάστημα μετά το 2025.

Μένει να τα δούμε και στην πράξη όλα αυτά.

Τα συμπεράσματα δικά σας….

Παναγιώτης Ράγγος