Πιο αναλυτικά, οι τέσσερις πιο σημαντικές αλλαγές που πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι είναι οι εξής:

Ø  Προσυμπληρωμένες δηλώσεις έτοιμες για άμεση υποβολή 

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις θα είναι έτοιμες για άμεση υποβολή  και για αυτόματη υποβολή τους με την εκπνοή της προθεσμίας. Φέτος περίπου 1.000.000 μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς εισοδήματα από άλλες πηγές (ακίνητα, επιχειρήσεις, γεωργικές εκμεταλλεύσεις κ.λπ.) θα έχουν στη διάθεσή τους έτοιμες προς ηλεκτρονική υποβολή τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος χωρίς να χρειαστεί οι ίδιοι να συμπληρώσουν τίποτα επιπλέον.

Σε περίπτωση που οι ίδιοι δεν τις έχουν υποβάλει μέχρι την καταληκτική ημερομηνία – προθεσμία υποβολής, οι δηλώσεις θα υποβάλλονται αυτόματα στην εκπνοή της προθεσμίας από την ίδια την ΑΑΔΕ, ώστε κανείς από τους φορολογούμενους αυτούς να μην επιτρέπεται πλέον να υποβάλει εκπρόθεσμη αρχική δήλωση.

Ø  Εφαρμογή τεκμαρτού προσδιορισμού φορολογητέου εισοδήματος βάσει αντικειμενικών κριτηρίων

Τα φορολογητέα εισοδήματα 735.320 ατομικών επιχειρήσεων εμπορίας αγαθών, παροχής υπηρεσιών και ελευθέρων επαγγελματιών θα προσδιοριστούν εναλλακτικά με αντικειμενικά κριτήρια για τη χρήση του 2023 και συγκεκριμένα με βάση υπολογισμού το ύψος των ετήσιων μικτών αποδοχών ενός ιδιωτικού υπαλλήλου που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό των 780 ευρώ τον μήνα, δηλαδή με αφετηρία υπολογισμού το ποσό των 10.920 ευρώ.

Από κει και πέρα προβλέπονται προσαυξήσεις του ποσού αυτού ανάλογα με τα έτη λειτουργίας, το ύψος της δαπάνης μισθοδοσίας και τον τζίρο της επιχείρησης. Για επιχειρήσεις που λειτουργούν λιγότερα από τέσσερα χρόνια, το σύστημα δεν θα εφαρμόζεται, ενώ για επιχειρήσεις που λειτουργούν τέσσερα και πέντε έτη, το ποσό των 10.920 ευρώ θα υπολογίζεται περιορισμένο στο 33% και στο 67% αντίστοιχα.

Για επιχειρήσεις που λειτουργούν έξι χρόνια θα ισχύει ως βάση υπολογισμού του τεκμαρτού εισοδήματος το ποσό των 10.920 ευρώ. Για όσες επιχειρήσεις λειτουργούν από επτά έως εννέα έτη το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 10% και θα διαμορφώνεται στα 12.012 ευρώ, για όσες λειτουργούν από δέκα έως δώδεκα έτη, το ποσό των 10.920 θα προσαυξάνεται κατά 20% και θα ανέρχεται στα 13.104 ευρώ, ενώ για όσες λειτουργούν πάνω από δώδεκα έτη θα προσαυξάνεται κατά 30% και θα εκτινάσσεται στα 14.196 ευρώ.

Εφόσον στην επιχείρηση υπάρχει προσωπικό στο οποίο καταβάλλονται μισθοί υψηλότεροι του κατώτατου, ο υψηλότερος καταβαλλόμενος ετήσιος μικτός μισθός θα συγκρίνεται με το ποσό που προκύπτει από τους προηγούμενους υπολογισμούς, κατά περίπτωση, και εφόσον είναι υψηλότερος θα λαμβάνεται υπόψη αυτός ως βάση υπολογισμού του τεκμαρτού εισοδήματος.

Το ποσό του υψηλότερου μισθού με το οποίο θα γίνεται η σύγκριση αυτή δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ. Εάν π.χ. σε μια επιχείρηση που λειτουργεί πάνω από δώδεκα έτη ο υψηλότερος ετήσιος μικτός μισθός που καταβάλλεται στο προσωπικό είναι 20.000 ευρώ, τότε ως βάση υπολογισμού θα λαμβάνεται υπόψη το ποσό των 20.000 ευρώ.

Περαιτέρω, η βάση υπολογισμού θα προσαυξάνεται και με το 10% της συνολικής ετήσιας δαπάνης μισθοδοσίας με όριο προσαύξησης τα 15.000 ευρώ, καθώς επίσης και με το 5% τυχόν επιπλέον διαφοράς του τζίρου της επιχείρησης από τον μέσο όρο τζίρων των επιχειρήσεων του ίδιου Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Τα ποσά των τεκμαρτών εισοδημάτων που προκύπτουν με βάση το νέο αυτό σύστημα φορολόγησης θα είναι προσυμπληρωμένα στα έντυπα των φορολογικών δηλώσεων.

Από το νέο αυτό σύστημα φορολόγησης θα προκύψουν σημαντικές αυξήσεις φορολογικών επιβαρύνσεων για περίπου 437.000 αυτοαπασχολούμενους, από τους οποίους οι περισσότεροι δηλώνουν ετήσια εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ και πολύ λιγότεροι έως 16.000 ευρώ.

Από το σύστημα αυτό εξαιρούνται οι αγρότες, οι εργαζόμενοι με δελτία παροχής υπηρεσιών (τα λεγόμενα μπλοκάκια) που δεν έχουν ταυτόχρονα και εισοδήματα από μισθούς, οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι που είναι συμβεβλημένοι μέχρι και με δύο ασφαλιστικές εταιρείες, οι εκμεταλλευτές ταξί με άδεια 25% και οι βαριά ανάπηροι, ενώ μειωμένα ποσά τεκμαρτών εισοδημάτων κατά 50% προβλέπονται για άτομα με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79%, για επιχειρήσεις σε μικρά χωριά και νησιά, μονογονεϊκές οικογένειες και πολυτέκνους.

• Η αμφισβήτηση των τεκμαρτών ποσών

Για όσους θελήσουν να αμφισβητήσουν τα τεκμαρτά ποσά φορολογητέου εισοδήματος, ισχυριζόμενοι για διάφορους λόγους, που έχουν να κάνουν με ανωτέρα βία ή με άλλα πραγματικά γεγονότα, ότι τα πραγματικά τους εισοδήματα ήταν πολύ χαμηλότερα, προβλέπονται ειδικές διαδικασίες ελέγχων, που καθορίστηκαν πρόσφατα με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ.

Οι διαδικασίες αυτές, όμως, προβλέπουν πρώτα τη χρέωση των φορολογουμένων με τους εξωπραγματικούς φόρους που προκύπτουν με βάση τα τεκμαρτά εισοδήματα και την εκ των υστέρων διενέργεια εξονυχιστικών και χρονοβόρων φορολογικών ελέγχων για την εξακρίβωση των ισχυρισμών τους ότι τα πραγματικά τους εισοδήματα είναι χαμηλότερα των τεκμαρτών. Οι έλεγχοι μπορεί να διαρκέσουν έως και έναν χρόνο και απαιτούν πλήθος δικαιολογητικών για την τεκμηρίωση των ισχυρισμών των φορολογουμένων.

Ø  Οριζόντια μείωση τέλους επιτηδεύματος κατά 50%

Για όσους φορολογούμενους ασκούν ατομικές επιχειρήσεις και τα εισοδήματά τους θα προσδιοριστούν για πρώτη φορά φέτος τεκμαρτώς, με βάση τα νέα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης, ανεξαρτήτως του εάν θα φορολογηθούν τελικά με βάση τα δηλωθέντα ή τα τεκμαρτά εισοδήματά τους, το ετήσιο τέλος επιτηδεύματος των 650 ευρώ μειώνεται για τη χρήση του 2023 στο ήμισυ, δηλαδή κατά 50%, και περιορίζεται στα 325 ευρώ.

Ø  Μείωση προκαταβολής φόρου εισοδήματος για ατομικές επιχειρήσεις

Σε ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, βεβαιωθούν φόροι εισοδήματος με βάση τα τεκμαρτά ποσά εισοδήματος που θα τους προσδιορίσουν τα αντικειμενικά κριτήρια υψηλότερα από τα δηλωθέντα εισοδήματά τους, η προκαταβολή φόρου που αναλογεί στο επιπλέον ποσό φόρου εισοδήματος που θα προκύψει θα μειωθεί κατά 50%, δηλαδή θα υπολογιστεί με συντελεστή 27,5% αντί 55%.

Ø  Η αύξηση των σελίδων στα φορολογικά έντυπα και οι συνέπειες

Δυστυχώς και στη φετινή χρονιά σε κάποιο από τα έντυπα των φορολογικών δηλώσεων έχουμε αλλαγές. Αλλαγές που δυστυχώς κάνουν τα έντυπα μεγαλύτερα και πιο σύνθετα. Στα έντυπα του 2022, το έντυπο της κύριας δήλωσης Ε1 από τέσσερις σελίδες πήγε στις οκτώ και το εκκαθαριστικό από μία σελίδα στις τέσσερις. Φέτος με τις αλλαγές και τις νέες προσθήκες στο έντυπο Ε3, έφτασε τις είκοσι σελίδες και με την φορολογική αναμόρφωση που είναι δύο σελίδες αισίως έχουμε πλέον είκοσι δύο σελίδες. Κάνοντας λοιπόν τον συνολικό υπολογισμό έχουμε τα εξής:

1.      E1 οκτώ σελίδες

2.      Ε2 δύο σελίδες

3.      Ε3 – Κατάσταση φορολογικής αναμόρφωσης 22 σελίδες

4.      Εκκαθαριστικό 4 σελίδες

Σύνολο: 36 σελίδες

Αυτό θεωρείται απλοποίηση και μείωση της «χαρτούρας»;

Η νέα προσθήκη κωδικών, που αφορούν κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους το εισόδημα των οποίων θα υπολογιστεί με το νέο τεκμαρτό σύστημα και φτάνει τις είκοσι δύο σελίδες (22), το έντυπο Ε3 μετά τις αλλαγές συμβάλει στην μείωση της γραφειοκρατίας και στην απλοποίηση του φορολογικού συστήματος;

Είκοσι δύο (22) σελίδες για υπολογισμό π.χ φόρου στους ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις με τον νέο τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού;

Στο σημείο αυτό θα τονίσουμε το εξής:

Με το άρθρο 45 του ν. 4635/20119, θεσμοθετήθηκε το Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών (ΕΠΑΔ). Το ΕΠΑΔ, αποτελεί κεντρική δημόσια πολιτική οριζόντιας εμβέλειας, η οποία στοχεύει: (α) στην ολιστική βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του δημοσίου προς πολίτες, επιχειρήσεις, δημοσίους υπαλλήλους και λειτουργούς, μέσω της καταπολέμησης της περιττής γραφειοκρατίας, κατά τις συναλλαγές ή την εν γένει σχέση τους με το κράτος και τις δημόσιες υπηρεσίες και (β) την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τις αλλαγές που επέρχονται στις διοικητικές διαδικασίες ως απόρροια των προσπαθειών απλούστευσης και ψηφιοποίησης τους, προκειμένου να επιτυγχάνονται τα μέγιστα δυνατά οφέλη. Εν ολίγοις, το ΕΠΑΔ αποτελεί τη συνεκτική δημόσια πολιτική απογραφειοκρατικοποίησης, η οποία επιδιώκει να θεραπεύσει τα προβλήματα που προαναφέρθησαν.

Το ΕΠΑΔ αποτελεί συγχρόνως μια οριζόντια δημόσια πολιτική, στην οποία εντάσσονται οι προσπάθειες αναβάθμισης της ποιότητας του ρυθμιστικού περιβάλλοντος, η ψηφιοποίηση και ο ανασχεδιασμός των διοικητικών διαδικασιών και η βελτίωση της πληροφόρησης των πολιτών και ένα εργαλείο για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων. Με την αύξηση της χαρτούρας το ΕΠΑΔ τι λέει για όλα αυτά;

Τα συμπεράσματα δικά σας…

Παναγιώτης Ράγγος