Οι τριετίες ουσιαστικά είναι ένα «επίδομα προϋπηρεσίας». Πρόκειται για ένα επίδομα που δίνεται με τη μορφή αύξησης σε όποιον συμπληρώνει τρία χρόνια προϋπηρεσίας σε οποιοδήποτε εργοδότη και ειδικότητα»

Οι τριετίες, αναγνωρίζονται από κάθε επιχείρηση.

Από την 1η Ιανουαρίου του 2024  έχει επιστρέψει η εφαρμογή των τριετιών στον ιδιωτικό τομέα, που ήταν σε αναστολή από το 2012. Τι σημαίνει αυτό;

Ø  Τι ισχύει πλέον

Περίπου 100.000 άνθρωποι έχουν θεμελιώσει ή θα θεμελιώσουν δικαίωμα αύξησης 10% μέσα στο 2024. Προϊόντος της τριετίας, θα επεκταθεί σε όλο τον ιδιωτικό τομέα και θα φτάσει περίπου σε ένα εκατομμύριο ανθρώπους.

Ειδικότερα, από την 1^η Ιανουαρίου 2024, προβλέπονται τα εξής:

• Η επαναφορά της προσαύξησης του κατώτατου νομοθετημένου μισθού με επίδομα προϋπηρεσίας (τριετίες) τόσο για τους υπαλλήλους όσο και για τους εργατοτεχνίτες, από την 01η/01/2024.
• Η άρση της αναστολής της ισχύος διατάξεων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και Διαιτητικών Αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν σήμερα ή θα προβλέψουν στο μέλλον προσαυξήσεις προϋπηρεσίας (τριετίες, πενταετίες και, γενικά, επιδόματα πολυετούς εργασίας).
• Η αναγνώριση, προκειμένου να υπολογιστεί το επίδομα προϋπηρεσίας, του χρόνου εργασίας που διανύθηκε, πριν από τις 14/02/2012, καθώς και αυτού που θα διανυθεί, μετά την 01η/01/2024 (όχι αναδρομική αναζήτηση των ετών που μεσολάβησαν για την περίοδο από 14/02/2012 έως και 31/12/2023).
• Η θεμελίωση, από 01/01/2024, της αξίωσης καταβολής του επιδόματος προϋπηρεσίας στον κατώτατο νομοθετημένο μισθό και των επιδομάτων πολυετίας των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Οι βασικότερες οδηγίες, που περιλαμβάνει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, είναι οι ακόλουθες:

• Από την 1η/1/2024, αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας, η οποία επιβλήθηκε με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 6/28/02/2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου.
• Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί στα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας (του ν. 1876/1990, όπως ισχύει), στην οποία, εκ της φύσης της εργασίας και των λοιπών προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος, υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλον εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.
• Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα, πριν από τις 14/02/2012 και μετά από την 1η/1/2024.

Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση, λόγω προϋπηρεσίας, καθορίζεται ως εξής:

α) Για τους υπαλλήλους, με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και, συνολικά, σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία εννέα ετών και άνω.

β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και, συνολικά, 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.

• Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως τις 14/02/2012 (ή θα διανυθεί από 1/1/2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπ’ όψιν ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν. 5053/2023 με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπ’ όψιν και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν. 3846/2010 (Α΄ 66), όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση, που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο του ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
• Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
• Για το χρονικό διάστημα από τις 14/02/2012 έως και τις 31/12/2023 καμία αξίωση δεν γεννάται ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρεται ανωτέρω ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τις 14/02/2012 έως και τις 31/12/2023.
• Ακολουθούν οι πίνακες διαμόρφωσης του  κατώτατου νομοθετημένου μισθού και ημερομισθίου με βάση τις τριετίες

Ø  Τι θα συμβεί σε περίπτωση αύξηση των δεικτών της ανεργίας

Τεράστιο θέμα στην αύξηση των τριετιών  βάζει η αναθεώρηση προς τα πάνω των δεικτών της ανεργίας. Συγκεκριμένα, η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) προχώρησε σε ανοδική αναθεώρηση των προηγούμενων εκτιμήσεων της για την πορεία της ανεργίας, επαναφέροντας σε διψήφιο ποσοστό τον δείκτη για τους τελευταίους τρεις μήνες (Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος 2023), από μονοψήφιο που ήταν προηγουμένως. Αποτέλεσμα;

Το αποτέλεσμα είναι, το ξεπάγωμα των τριετιών με την υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας σε μονοψήφιο ποσοστό να τίθεται εν αμφιβόλω.

Ø  H ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ

Η ΕΛΣΤΑΤ αναφέρει ότι «Οι μηνιαίες εκτιμήσεις για τον αριθμό των απασχολούμενων, των ανέργων και του ποσοστού ανεργίας μπορεί να αναθεωρηθούν κατά τους επόμενους μήνες λόγω της ενσωμάτωσης νέων δεδομένων στον υπολογισμό της εποχικά διορθωμένης χρονοσειράς, της συμπερίληψης στον υπολογισμό της χρονοσειράς των πλέον πρόσφατων τριμηνιαίων αποτελεσμάτων της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού και της αναθεώρησης του μοντέλου εποχικής διόρθωσης με τα πλήρη ετήσια δεδομένα της έρευνας».

Ø  Η τροπολογία

Όπως προβλέπει τροπολογία που έχει κατατεθεί στη Βουλή για να επανέλθουν οι τριετίες θα πρέπει η ανεργία να «πέσει» κάτω από το 10%.

Ουσιαστικά δηλαδή, το ξεπάγωμα των τριετιών για να κερδηθεί θα πρέπει το ποσοστό ανεργίας να είναι μονοψήφιο.

Η πλειονότητα των εργαζομένων που μπήκε στην αγορά εργασίας μετά το 2012 άρχισε από τον Ιανουάριο του 2024  να «χτίζει» τα έτη που απαιτούνται για τη συμπλήρωση της πρώτης τριετίας, δηλαδή θα δει αύξηση των αποδοχών από το 2027. Αν την 1η Ιανουαρίου 2027 η ανεργία είναι άνω του 10%, θα ανασταλεί η ισχύς των διατάξεων και θα παραμείνουν «παγωμένες» οι τριετίες μέχρι να πέσει το ποσοστό.

Το ξεπάγωμα των τριετιών είναι ένα «στοίχημα» το οποίο για να κερδηθεί θα πρέπει το ποσοστό ανεργίας από τις αρχές του 2026 και μετά να είναι μονοψήφιο. Έτσι όπως είναι διατυπωμένη η διάταξη, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι όποιος προλάβει να «κλειδώσει» τριετία στο διάστημα από το 2024 έως το 2027 λαμβάνοντας την αντίστοιχη αύξηση του 10% δεν θα την χάσει σε περίπτωση που το ποσοστό της ανεργίας επιστρέψει σε διψήφια ποσοστά. Θα τα δούμε και στην πράξη όλα αυτά.

Τα συμπεράσματα δικά σας…..

Παναγιώτης Ράγγος

Λογιστής Φοροτεχνικός  Α΄ Τάξης

Οικονομολόγος

Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής