Ø  Η διαδικασία

Δήλωση απασχόλησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ πρέπει να υποβάλουν:

• Συνταξιούχοι οι οποίοι ξεκίνησαν να εργάζονται οποτεδήποτε και συνεχίζουν να απασχολούνται μέχρι σήμερα.
• Συνταξιούχοι, οι οποίοι ξεκίνησαν να εργάζονται από 1/1/2024, ακόμη και εάν ήδη έχουν διακόψει την απασχόλησή τους.
• Συνταξιούχοι που έχουν υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης και συνεχίζουν χωρίς διακοπή την απασχόλησή τους.
• Συνταξιούχοι που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης και αναλαμβάνουν εργασία μετά την υποβολή της αίτησης.  
• Δήλωση εργασίας θα πρέπει να υποβάλουν και οι συνταξιούχοι που εμπίπτουν στις εξαιρέσεις.

→ Η υποχρέωση δήλωσης ισχύει για όλους τους εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχους λόγω γήρατος, ή λόγω αναπηρίας, ενώ δεν ισχύει για συνταξιούχους λόγω θανάτου.

→ Οι συνταξιούχοι που έχουν δηλώσει την έναρξη της απασχόλησής τους με άλλο τρόπο (π.χ. υποβολή χειρόγραφης αίτησης στο τοπικό υποκατάστημα του ΕΦΚΑ) οφείλουν να επαναλάβουν τη σχετική δήλωση ψηφιακά στην πλατφόρμα.

Η δήλωση πρέπει να υποβληθεί μέχρι την τελευταία μέρα του μήνα ανάληψης της απασχόλησης ή μέχρι την τελευταία μέρα του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.

Ø  Προθεσμίες

Όσοι ήταν ήδη απασχολούμενοι και συνεχίζουν να απασχολούνται μέχρι σήμερα ή ανέλαβαν απασχόληση από 1/1/2024 και τη διέκοψαν, έχουν προθεσμία 4 μηνών από την δημοσίευση της υπουργικής απόφασης να δηλώσουν την απασχόλησή τους στον ΕΦΚΑ.

Στην ηλεκτρονική δήλωση οι συνταξιούχοι θα συμπληρώσουν την ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης, την κατηγορία επαγγέλματος (μισθωτοί ή ελεύθεροι επαγγελματίες) και αν πληρούν τις προϋποθέσεις για εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής πόρου υπέρ ΕΦΚΑ. 

Η παράλειψη υποβολής της δήλωσης διαπιστώνεται είτε με διασταύρωση των στοιχείων των ΑΠΔ και του Μητρώου μη μισθωτών με την ηλεκτρονική πλατφόρμα, είτε από επιτόπιους ελέγχους. Συνταξιούχοι που θα εντοπιστούν να απασχολούνται αδήλωτοι θα πληρώνουν πρόστιμο ίσο με 12 κύριες και επικουρικές συντάξεις. 

Οι συνταξιούχοι που εργάζονται σε Φορέα Γενικής Κυβέρνησης, έχουν αναστολή σύνταξης εφόσον είναι κάτω των 62 ετών. Κατά το διάστημα αναστολής, καταβάλουν μόνον τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Μόλις συμπληρώσουν το 62ο έτος, η σύνταξη επαναχορηγείται και καταβάλουν επιπλέον τον ειδικό πόρο υπέρ του ΕΦΚΑ.  

Ø  Τα ποσά του ειδικού πόρου των εργαζόμενων συνταξιούχων

Ο ειδικός πόρος που θα καταβάλουν στον ΕΦΚΑ οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι, ανάλογα με το είδος της απασχόλησής τους είναι:  

→ Κράτηση 10% στις  μηνιαίες μικτές αποδοχές για τους απασχολούμενους ως μισθωτοί.

→ Προσαύξηση 50% στην μηνιαία εισφορά σύνταξης για τους απασχολούμενους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοτελώς απασχολούμενους και προσαύξηση 40% στην εισφορά κύριας και 40% στην εισφορά επικουρικής ασφάλισης για όσους έχουν και επικουρική ασφάλιση (δικηγόροι, και μηχανικοί).

→ Κράτηση 7,7% στις μηνιαίες αποδοχές και προσαύξηση 40% στην εισφορά επικουρικής ασφάλισης για τους μισθωτούς μηχανικούς και έμμισθους δικηγόρους.

→ Κράτηση 10% στην αξία του παραστατικού για όσους αμείβονται με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.), και επίσης κράτηση 10% στην αξία του εργοσήμου για όσους αμείβονται με εργόσημο.

Αν οι εισφορές μαζί με τον ειδικό πόρο, δεν πληρωθούν για 2 μήνες καθίστανται ληξιπρόθεσμες και μεταβιβάζονται στο ΚΕΑΟ ενώ η οφειλή παρακρατείται από όλη τη σύνταξη. 

Υπάρχει πλαφόν στον ειδικό πόρο που είναι 426,17 ευρώ τον μήνα. Αυτό σημαίνει ότι ένας συνταξιούχος που απασχολείται σε δυο δουλειές (μισθωτός και ελ. επαγγελματίας) θα καταβάλλει ειδικό πόρο μισθωτού και ελεύθερου επαγγελματία αλλά δεν θα ξεπερνά στο σύνολο τα 426,17 ευρώ, ακόμα και αν είναι υψηλότερος.

Ø  Παραδείγματα

Οι συνταξιούχοι ελεύθεροι επαγγελματίες, που έχουν επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, θα καταβάλουν:

1.Εισφορά κλάδου κύριας σύνταξης 175,83 ευρώ.

2.Εισφορά για τον κλάδο υγείας (σε χρήμα και είδος) 62,39 ευρώ.

3.Εισφορά υπέρ ανεργίας (ΟΕΑΔ) 10 ευρώ.

4.Ειδικό πόρο λόγω απασχόλησης 87,92 ευρώ (το 50% της εισφοράς σύνταξης)

Ø  Το όφελος

Σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς υπάρχει μεγάλο όφελος. Για παράδειγμα με σύνταξη 800 ευρώ, έχαναν 240 ευρώ τον μήνα (-30%) ενώ με την νέα κράτηση παίρνουν πίσω τα 240 ευρώ και πληρώνουν μόνον 87,92 ευρώ.

Ø  Τα ποσά για τους συνταξιούχους δικηγόρους

Οι συνταξιούχοι δικηγόροι και μηχανικοί που εργάζονται ως αυτοαπασχολούμενοι, και έχουν επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία για κύρια και επικουρική ασφάλιση  θα καταβάλουν:

1.Εισφορά κλάδου κύριας σύνταξης 175,83 ευρώ.

2.Εισφορά για τον κλάδο υγείας (σε χρήμα και είδος) 62,39 ευρώ.

3.Εισφορά υπέρ ανεργίας (ΟΕΑΔ) 10 ευρώ.

4. Εισφορά επικουρικής ασφάλισης (1η κατηγορία) 44,24 ευρώ.

5.Ειδικό πόρο λόγω απασχόλησης στην κύρια ασφάλιση 70,33 ευρώ (40% της εισφοράς κύριας ασφάλισης).

6. Ειδικό πόρο λόγω απασχόλησης στην επικουρική 17,70 ευρώ (το 40% της  εισφοράς επικουρικής ασφάλισης). 

Οι συνταξιούχοι μηχανικοί και δικηγόροι που απασχολούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες στην 1η κατηγορία καταβάλουν ειδικό πόρο  88,03 ευρώ. Σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς υπάρχει και εδώ μεγάλο όφελος, καθώς οι νέες κρατήσεις είναι ελάχιστες σε σύγκριση με το 30% της σύνταξης που κοβόταν πριν.

Ø  Οι εξαιρέσεις

Υπάρχουν δύο κατηγορίες εξαιρέσεων και είναι οι εξής:

• Όσοι δηλώνουν την απασχόληση αλλά εξαιρούνται από τον ειδικό πόρο οι συνταξιούχοι με αναπηρία, (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο), και οι πολύτεκνοι, με τέκνο ανήλικο ή που σπουδάζει ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία. Στις παραπάνω κατηγορίες οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι καταβάλλουν κανονικά τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές τους εισφορές.
• Επίσης εξαιρούνται από την καταβολή εισφορών και από την πρόσθετη κράτηση οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ, εφόσον συνεχίζουν την αγροτική απασχόληση, οι  συνταξιούχοι άλλων ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα και εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ και ειδικές κατηγορίες (συγγραφείς) που αμείβονται με Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών.

Ø  Η αίτηση βήμα-βήμα

Για την είσοδό του στην ηλεκτρονική υπηρεσία, ο χρήστης επισκέπτεται την αρχική σελίδα της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης gov.gr ή του διαδικτυακού τόπου e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) και κατευθύνεται στην σελίδα που αφορά στην υπηρεσία και στην οποία αναρτώνται σχετικές πληροφορίες και νομοθεσία, καθώς και ο σύνδεσμος εισόδου.

Το σύστημα αυτόματα τον οδηγεί στην είσοδο με TAXISNET κωδικούς και μετά την διαπίστευσή του από το σύστημα της ΓΓΠΣ, επιστρέφει στο σύστημα του e-ΕΦΚΑ για να πληκτρολογήσει τον ΑΜΚΑ του.

Στην συνέχεια, οδηγείται στην αρχική οθόνη της ηλεκτρονικής υπηρεσίας, όπου εμφανίζονται τα βασικά του στοιχεία όπως τηρούνται στο Μητρώο Ασφαλισμένων του eΕΦΚΑ, καθώς και το κουμπί Νέα δήλωση. Στο κάτω μέρος της οθόνης, εμφανίζονται βασικές ενημερώσεις για την λειτουργία του συστήματος.

Επιλέγοντας Νέα δήλωση, ο χρήστης οδηγείται στην φόρμα καταχώρησης στοιχείων.

Στο πρώτο μέρος της δήλωσης, υπάρχουν επιλογές ως προς την ιδιότητά του ως συνταξιούχος, δηλαδή αν είναι ήδη συνταξιούχος ή έχει υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης και ως προς την κατηγορία της σύνταξης. Επίσης, εμφανίζονται τα στοιχεία του όπως αυτά τηρούνται στο Μητρώο Ασφαλισμένων του e-ΕΦΚΑ.

Στο δεύτερο μέρος της δήλωσης, ο χρήστης καλείται να δηλώσει υπεύθυνα:

1. Την ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης που είναι υπακτέα στον e-ΕΦΚΑ, καθώς και την ιδιότητά του όσον αφορά σε αυτή. Η ημερομηνία έναρξης δηλώνεται με την χρήση εργαλείου ημερολογίου, το οποίο εμφανίζει το προβλεπόμενο κατά περίπτωση εύρος ημερομηνιών.
2. Την υπαγωγή του ή όχι στις εξαιρέσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 114 ν. 5078/2023, από την υποχρέωση καταβολής του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, καθώς και την χρονική περίοδο ισχύος αυτών.
3. Την υπαγωγή του ή όχι στις εξαιρέσεις της παραγράφου 6 του άρθρου 114 ν. 5078/2023, από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ.

Στο κάτω μέρος της οθόνης εμφανίζεται το κείμενο το οποίο ο χρήστης θα πρέπει να διαβάσει προσεκτικά και να κάνει κλικ στο σχετικό κουμπί.

Εφόσον συμπληρώσει όλα τα υποχρεωτικά πεδία, ο χρήστης μπορεί να κάνει κλικ στο κουμπί Υποβολή δήλωσης. Θα εμφανιστεί σχετικό ερώτημα επιβεβαίωσης και αν ο χρήστης επιλέξει Ναι, η δήλωση θα υποβληθεί οριστικά και θα λάβει αριθμό πρωτοκόλλου.

Στην αρχική σελίδα πλέον, θα εμφανίζονται τα βασικά στοιχεία της υποβληθείσας δήλωσης:

Για κάθε κατηγορία απασχόλησης, οι συνταξιούχοι πρέπει να υποβάλουν ξεχωριστή δήλωση.

Εφόσον λοιπόν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, ο χρήστης μπορεί να κάνει κλικ στο Νέα δήλωση προκειμένου να επαναλάβει την ως άνω διαδικασία για την επόμενη κατηγορία απασχόλησης.

Σε περίπτωση που ο συνταξιούχος επιθυμεί να δηλώσει την διακοπή της απασχόλησης ή να συμπληρώσει/τροποποιήσει τα στοιχεία των εξαιρέσεων υποχρέωσης καταβολής του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, θα πρέπει πρώτα να έχει υποβάλει την σχετική δήλωση έναρξής της και στην συνέχεια να την επιλέξει και να κάνει κλικ στο Προβολή επιλεγμένης δήλωσης.

Αυτόματα, το σύστημα τον οδηγεί στην προβολή των στοιχείων με δυνατότητα μόνο ανάγνωσης.

Στο κάτω μέρος υπάρχουν δύο κουμπιά:

Τροποποίηση Εξαιρέσεων

Εφόσον συντρέχουν λόγοι συμπλήρωσης ή τροποποίησης των στοιχείων που αφορούν στην εξαίρεση του συνταξιούχου από την υποχρέωση καταβολής του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, ο χρήστης οδηγείται σε οθόνη όπου εμφανίζονται συμπληρωμένα και μόνο για ανάγνωση τα στοιχεία της υποβληθείσας δήλωσης, εκτός από τις ενότητες 2 και 3 οι οποίες αφορούν στις παραγράφου 5 και 6 του άρθρου 114 ν. 5078/2023. Έτσι ο χρήστης μπορεί π.χ. να τροποποιήσει τις ημερομηνίες ισχύος, εφόσον δεν τις γνώριζε κατά την φάση της αρχικής δήλωσης ή να δηλώσει την υπαγωγή του σε επιπλέον εξαίρεση, εφόσον τον αφορά. Για την αποθήκευση των τροποποιήσεων, ο χρήστης αρκεί να κάνει κλικ στο Υποβολή τροποποιήσεων, αφού ολοκληρώσει τις απαιτούμενες αλλαγές.

Δήλωση διακοπής απασχόλησης

Για την δήλωση ημερομηνίας διακοπής απασχόλησης υπάρχει εργαλείο ημερολογίου. Ο χρήστης αρκεί να επιλέξει την επιθυμητή ημερομηνία και να κάνει κλικ στο Υποβολή διακοπής απασχόλησης το κάτω μέρος της οθόνης.

Παναγιώτης Ράγγος

Λογιστής Φοροτεχνικός  Α΄ Τάξης

Οικονομολόγος

Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής