Το σημερινό μας άρθρο, θα ασχοληθεί, με τον συνεχή αιφνιδιασμό των φορολογουμένων.
Ένα πρόβλημα διαχρονικό, που δυστυχώς συνεχίζεται.
Δεν είναι λίγες οι φορές, που οι πολίτες την πάτησαν και κλήθηκαν εκ των υστέρων να πληρώσουν φόρους και πρόστιμα, καθώς η φορολογική διοίκηση δεν φρόντισε έγκαιρα να δημοσιοποιήσει τις προθέσεις της.
Θα πρέπει οι προθέσεις και οι κανόνες του «παιχνιδιού», να είναι ξεκάθαροι ώστε να μην αιφνιδιάζουν τους φορολογούμενους και την αγορά. Το έχουμε δει επανειλημμένως να γίνεται. Θα θυμίσουμε τις δωρεές χρηματικών ποσών. Η εγκύκλιος βγήκε καθυστερημένα και αιφνιδίασε τους φορολογούμενους. Οι διευκρινιστικές οδηγίες βγήκαν πολύ μετά την ανακοίνωση του αφορολόγητου ποσού των 800.000 ευρώ, καθώς και οι σχετικές διευκρινίσεις για την διαδοχικές δωρεές γονικές παροχών και δωρεών. Έτσι, αρκετοί φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν φόρους και πρόστιμα. Η ΑΑΔΕ καθυστερημένα έβγαλε τις οδηγίες και πολλοί είχαν σπεύσει να κάνουν διαδοχικές κινήσεις π.χ. από παιδί σε πατέρα και πάλι σε δωρεάν στο άλλο παιδί. Αυτό με τις μετέπειτα οδηγίες η εφορία δεν το δέχεται εκτός εάν ξεπερνά το εξάμηνο, οπότε το αφορολόγητο ισχύει κανονικά. Αν το γνώριζαν έγκαιρα οι φορολογούμενοι, θα είχαν φροντίσει να πράξουν διαφορετικά. Η μόνη λύση σε μια τέτοια περίπτωση είναι μόνο η προσφυγή.
Μια αντίστοιχη άλλη περίπτωση είχε γίνει στο 2019 με το χαρτόσημο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Αφορούσε διαχειριστές ακινήτων που διέθεταν ακίνητα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης στα πλαίσια της οικονομίας του διαμοιρασμού. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν υπήρχε επιβάρυνση με τέλος χαρτοσήμου. Όταν όμως υποβλήθηκε η φορολογική δήλωση όπου δηλώθηκε το εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση (κωδ.61, στήλη 17 εντύπου Ε2), η δήλωση επιβαρυνόταν με χαρτόσημο. Στους φορολογούμενους είχε εσφαλμένα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ορθώς επιβαρυνόταν με χαρτόσημο η βραχυχρόνια υπεκμίσθωση. Ωστόσο με χαρτόσημο επιβαρύνεται η αρχική μίσθωση, αυτή μεταξύ του ιδιοκτήτη του ακινήτου και του μισθωτή ο οποίος στη συνέχεια το εκμεταλλεύεται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης. Έπρεπε να λήξει η περίοδος υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, ώστε ο φορολογούμενος που επιβαρύνθηκε λανθασμένα με χαρτόσημο, να προβεί στις απαραίτητες κινήσεις, ώστε να το πρόβλημα του να λυθεί. Ταλαιπωρία δίχως λόγο. Το πρόβλημα είχε έγκαιρα δημοσιοποιηθεί και πολύ εύκολα θα μπορούσε η φορολογική διοίκηση να ενημερώσει τους φορολογούμενους για το τι ισχύει. Όμως για άλλη μια φορά ασάφειες, διευκρινιστικές των διευκρινιστικών κ.τ.λ. Νομίζουμε ότι ταιριάζει μια παλιά έκφραση, αυτή της «Δημιουργικής Ασάφειας».
Αφορμή για το σημερινό άρθρο ήρθε ο νέος αιφνιδιασμός με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στα προβλήματα που έχει δημιουργήσει. Αντί να βοηθήσει, έχει φέρει αναστάτωση στους επαγγελματίες και στην αγορά γενικότερα. Είναι ένα νέο «σοκ». Βρισκόμαστε ενάμιση μήνα πριν φύγει και αυτή η χρονιά και η φορολογική διοίκηση έρχεται με ένα νομοσχέδιο που ακόμη βρίσκεται σε διαβούλευση (έως την 27η Νοεμβρίου 2023), όπου ζητά την αναδρομική εφαρμογή του για το έτος 2023. Δεν θα αναφέρω όλα τα προβλήματα. Προβλήματα εισπραξιμότητας, της αφαίμαξης της ρευστότητας των επιχειρήσεων που θα επιφέρει στις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες. Τελευταία στιγμή τι προγραμματισμό να κάνουν;
Αυτά δεν γίνονται πουθενά. Ένα άλλο θέμα που είναι άμεσο, πολύ σημαντικό και θα βρεθούν οι επαγγελματίες προ εκπλήξεως είναι το θέμα της συλλογής των αποδείξεων. Το έχουμε αναδείξει με συνεχή αρθρογραφία, όμως θα το αναφέρουμε και μέσα από το σημερινό μας άρθρο, για να καταδείξουμε το θέμα του αιφνιδιασμού των φορολογουμένων.
Μιλάμε συνεχώς για την καλλιέργεια της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους – πολίτη. Η εμπιστοσύνη είναι το Α και το Ω για την επιτυχία οποιασδήποτε συνεργασίας. Θα πρέπει να καταλάβει το ίδιο το κράτος ότι, εάν κυβερνά χωρίς να υπολογίζει τους πολίτες, καταδικάζει η ίδια τον εαυτό της. Οι πολίτες και στην προκειμένη περίπτωση οι επαγγελματίες θα πρέπει να έχουν κεντρική θέση στη λήψη των αποφάσεων με σεβασμό και να μην αγνοούνται. Για να εδραιωθεί μια σχέση εμπιστοσύνης των πολιτών στο κράτος, θα πρέπει να αναπτυχθεί και η αντίστροφη σχέση, ήτοι μια σχέση εμπιστοσύνης του κράτους απέναντι στους πολίτες του. Πως όμως μπορεί να λειτουργήσει μια τέτοια συνεργασία, τη στιγμή που το ίδιο το κράτος καταφεύγει σε απαρχαιωμένες πρακτικές (π.χ. τεκμαρτός τρόπος υπολογισμού με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο) αδιαφορώντας για την επίδρασή τους στο κοινωνικό σύνολο (κλείσιμο επιχειρήσεων, αδυναμία ρευστότητας, πέναλτι για τις αποδείξεις);
Τα συμπεράσματα δικά σας…..
Παναγιώτης Ράγγος
Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης
Οικονομολόγος
Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής