Σήμερα Τετάρτη, ή το αργότερο έως την Πέμπτη αναμένεται να εκδοθεί από τον ΕΦΚΑ η εγκύκλιος για την παραγραφή χρεών που δεν έχουν βεβαιωθεί από τον ασφαλιστικό φορέα εντός 10ετίας, ανοίγοντας τον δρόμο για την συνταξιοδότηση δεκάδων χιλιάδων αυτοαπασχολούμενων οι οποίοι παραμένουν «δέσμιοι» των υψηλών χρεών τους προς τον Φορέα.

Η ρύθμιση της παραγραφής θα «ξεκινήσει» από την αμέσως επόμενη ημέρα, όταν και οι υπηρεσίες του Ταμείου θα έχουν ενημερωθεί πλήρως για το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο και αναμένεται να ωφελήσει πάνω από 200.000 ασφαλισμένους με χρέη από απλήρωτες εισφορές.

■ Ποιούς αφορά

Επαγγελματίες (κυρίως ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ) θα δουν τα χρέη τους να ελαφρύνουν έως και 50%, έχοντας έτσι την ευκαιρία συνταξιοδότησης εφόσον οι οφειλές τους πέσουν κάτω από 20.000 ευρώ (6.000 ευρώ για τους αγρότες).

Η διάταξη αφορά σε όλες τις κατηγορίες οφειλετών ασφαλιστικών εισφορών (εργοδότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενοι, αγρότες).

■ Τι ισχύει με τις παραγραφές

Με τη ρύθμιση αυτή επιτυγχάνεται παράλληλα η συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε ότι η 20ετία για την παραγραφή απαιτήσεων του ΕΦΚΑ με βάση το νόμο Κατρούγκαλου ήταν υπερβολικά μεγάλο διάστημα και έθεσε την 10ετία ως εύλογο χρόνο παραγραφής.

Σημειώνεται ότι από 1η Ιανουαρίου 2027, η παραγραφή των μη βεβαιωμένων οφειλών προς τον ΕΦΚΑ γίνεται πενταετής, με εναρμόνιση των χρονικών ορίων

παραγραφής των ασφαλιστικών οφειλών με ό,τι ισχύει για τις φορολογικές οφειλές.

Πώς θα γίνεται εφεξής η παραγραφή των χρεών προς τον ΕΦΚΑ

Με τη νέα ρύθμιση μειώνεται ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο ΕΦΚΑ για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές σε 10 χρόνια, από 20 χρόνια που είναι σήμερα. Εάν η απαίτηση δεν βεβαιωθεί (αναζητηθεί) μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, παραγράφεται.

Διευκρινίζεται πως οι μισθωτοί δεν θίγονται από την παραγραφή οφειλών του εργοδότη, καθώς η ασφάλιση που αντιστοιχεί στις παραγεγραμμένες οφειλές αυτές εξακολουθεί να τους αναγνωρίζεται.

Επιπλέον, οι αυτοαπασχολούμενοι θα μπορούν να καταβάλουν τις οφειλές τους, παρά την παραγραφή, εφόσον το επιθυμούν, προκειμένου να αναγνωρίσουν ως ασφαλιστικό χρόνο το διάστημα που παραγράφηκε.

Επίσης, λαμβάνεται ειδική μέριμνα για όσους οφειλέτες ρύθμισαν χρέη πέραν της δεκαετίας, ώστε να μην αδικηθούν παρότι ήταν συνεπείς. Στις περιπτώσεις αυτές και μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου, το παραγεγραμμένο ποσό αφαιρείται από τη ρύθμιση και τα ποσά που έχουν καταβληθεί καλύπτουν την υπόλοιπη οφειλή.

■ Παράδειγμα

Αυτοαπασχολούμενος που υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 οφείλει εισφορές για τα έτη 2001-2010, τις οποίες ο ΕΦΚΑ δεν του έχει καταλογίσει μέχρι τη στιγμή της αίτησης. Οι εισφορές αυτές αφορούν διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα είναι παραγεγραμμένες. Έστω ότι, για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ο αυτοαπασχολούμενος χρειάζεται ακόμη 5 χρόνια ενσήμων. Τότε έχει την δυνατότητα να πληρώσει τα 5 από τα 10 παραγεγραμμένα χρόνια, ώστε να τα αναγνωρίσει ως ασφαλιστικό χρόνο.

■ Ιδιαίτερη προσοχή

 Εάν ο ΕΦΚΑ είχε προβεί σε κοινοποίηση προς τον ασφαλισμένο της βεβαίωσης οφειλής των εν λόγω εισφορών εντός δεκαετίας από τη γένεσή της (γεγονός που διακόπτει τον χρόνο παραγραφής) τότε ο ασφαλισμένος οφείλει το σύνολο των εισφορών.

 Παναγιώτης Ράγγος